شاید بتوان گفت نوجوانی، دوران طلایی آموزش
هر انسانی محسوب میشود چرا که در این دوران کسب مهارت، خلاقیت و مهمتر از همه تخیلات
ما شکل میگیرد. با بهرهگیری از تخیل که ضرورت اساسی خلاقیت است دنیایی بزرگ و پهناور
در مقابل چشمان نوجوان گشوده میشود و او می تواند آزادانه خیالپردازی کند. معرفی
بهترین رمانهای نوجوانان در جهت پرورش این حس تخیل است. رمانهایی که برای بزرگترها
هم میتوانند جذاب باشند.
در تعریف نوجوانی آمده است: «نوجوانی، مرحلهی
گذار رشد فیزیکی و روانی انسان است که میان کودکی و جوانی روی میدهد. این گذار، تغییرات
زیستی، بلوغ جنسی، اجتماعی و روانشناختی را در برمیگیرد، هرچند که از میان اینها
تنها تغییرات زیستی و روانشناختی را میتوان به آسانی اندازهگیری کرد.»
با توجه به این تعریف تئوریک، نوجوانی سن
و عدد خاصی ندارد و سالهایی را شامل میشود که انسان میآموزد تا به دوران جوانی خود
برسد. با توجه به اهمیت این دوران و رشد و پرورش تخیل در طلاییترین مرحلهی زندگی
هر انسان، رمانهایی را به شما معرفی کردهایم که تاثیر بهسزایی در این بخش خواهند
داشت.
۱. آرزوهای بزرگ
آرزوهای بزرگ (Great
Expectations) یکی از همان کتابهایی است
که در دوران نوجوانی باید خوانده شود. این کتاب سیزدهمین رمان چارلز دیکنز، نویسندهی
مشهور انگلیسی است که به عنوان یکی از شاهکارهای ادبی در لیست پرفروشترین کتابهای
تاریخ قرار گرفته است. این داستان در ابتدا به صورت داستان دنبالهدار
از دسامبر ۱۸۶۰ تا اوت ۱۸۶۱ میلادی در هفتهنامهی سراسر سال به چاپ رسید. آرزوهای
بزرگ را شاید بتوان به نوعی زندگینامهی دیکنز دانست که در آن از تجربیات تلخ و شیرینش
از زندگی سخن به میان آورده است. چارلز جان هافم دیکنز؛ متولد ۷ فوریهی
۱۸۱۲ و درگذشتهی ۹ ژوئن ۱۸۷۰ است. او بزرگترین رماننویس انگلیسی است که به عقیدهی
جیمز، نویسندهی معاصر: «از ویلیام شکسپیر به این سو، دیکنز تأثیرگذارترین نویسنده
در زبان انگلیسی بوده است.»
راوی داستان آرزوهای بزرگ پسر ۷ سالهای
به نام پیپ است که جریان زندگیاش را تا ۳۵ سالگی شرح میدهد. پیپ با خواهر و شوهرخواهر
آهنگرش زندگی میکنند. آنها در یک کلبهی روستایی زندگی فقیرانهای دارند. پس از گذشت
مدتی زنی میانسال و ثروتمند به نام خانم هاویشام از پیپ میخواهد تا گاهی اوقات برای
حرف زدن و همنشینی به او سر بزند. اما هاویشام زنی بداخلاق است که در یک خانهی قدیمی،
که در آن غم و اندوه گذشته موج میزند زندگی میکند. معشوقهی خانم هاویشام در قدیم
و هنگام مراسم عروسی، او را ترک کرده است. این اتفاق سبب تنفر او از مردها شده است
و میخواهد که از مردها انتقام بگیرد. خانم هاویشام دختر خواندهای زیبا، اما مغرور
به نام استلا دارد و او را هم مثل خودش متنفر و کینهجو از مردان تربیت کرده است. پیپ
بعد از مدتی رفت و آمد به این خانه عاشق استلای مغرور میشود. اما درست از زمانی که
دخترک او را به خاطر شرایط زندگیاش تحقیر میکند، پیپ، آرزوهای بزرگی را در سر میپروارند.
۲. ماجراهای تام سایر
ماجراهای تام سایر، اثر مارک توین از رمانهای
کلاسیک تاریخ ادبیات جهان است که بارها به زبانهای مختلف ترجمه و چاپ شده است. این
رمان اثری شایسته دربارهی دوران خوش کودکی و شیطنتهای خاص آن دوران است.
داستان کتاب دربارهی تام، پسربچهی بازیگوشی
است که بسیار ماجراجو است و این ماجراجوییها همیشه کار دستش میدهد. او با خالهاش
پولی در روستــایی کنار رودخـانه میسیسیپی زندگی میکند. دوست صمیمی او هاکلبری
فین است. هاک پسر بیقیدی است که خانواده مناسبی ندارد. یک شب که آنها در گورستان
هستند اتفاق عجیبی میافتد که آنها نباید میدیدند. از آن لحظه آنها احساس وحشت کردند
و قسم خوردند که ماجرا را به کسی نگویند.
مارک توین در مقدمهی این کتاب مینویسد:
«بیشتر ماجراهایی که در این کتاب ثبت شدهاند در واقعیت اتفاق افتادهاند. یکی دوتا
تجربهی شخصی خود من بوده، بقیه ماجراهایی که برای پسرهای همکلاس من رخ داده. شخصیت
هاکلبری فین از یک آدم واقعی گرفته شده، تام سایر هم همینطور ولی نه از یک نفر. تام
ترکیبی از خصوصیات و خلق و خوی سه پسربچه است که من میشناختم، در نتیجه از نظر ساخت،
شخصیتی چندوجهیست».
این کتاب اولینبار توسط انتشارات ویندوس
و چاتو در ژوئن ۱۸۷۶ در انگلستان و در دسامبر همان سال درآمریکا به چاپ رسید. در آن
زمان بسیار مرسوم بود که نویسندگان آمریکایی (از جمله توین) اثر خود را ابتدا در انگلستان
منتشر کنند تا کپیرایت انتشار آن در کشورهای مشترکالمنافع انگلستان را نیز به دست
بیاورند. اما چاپ اثر در آمریکا بیش از حد انتظار توین طول کشید و در نتیجه نسخههای
سرقتی اثر سر از کانادا درآورد.
۳. بابا لنگ دراز
بابا لنگ دراز، یک رمان در سبک نامهنگارانه
اثر جین وبستر نویسندهی آمریکایی است. این رمان اولینبار در سال ۱۹۱۲ منتشر شد. داستان
دربارهی دختری جوان، بااستعداد و پر انرژی به نام جودی آبوت است، که مشغول تحصیل
در کالج است. جودی در کودکی خانوادهاش را از دست داده است و از بچهگی با حمایت مردی
خیر که تا به حال او را ندیده است زندگی میکند.
بابا لنگدراز ابتدا به صورت داستانی دنبالهدار
در مجلهی آمریکایی خانهی بانوان منتشر میشد که سرانجام در سال ۱۹۱۲ به صورت کتاب
درآمد و به فروش بالایی دست یافت. این کتاب تنها یک اثر داستانی ساده نبود، بلکه نیرویی
محرکه برای بهبود وضعیت نگهداری از کودکان یتیم نیز شد. در سال ۱۹۱۴ نمایشنامه موفقی
از آن با اقتباس خود وبستر بر روی صحنه رفت. در سال ۱۹۱۹ نیز فیلمی صامت با بازی مری
پیکفورد از روی آن ساخته شد. وبستر در سال ۱۹۱۴ کتاب دشمن عزیز را به عنوان دنبالهای
برای بابا لنگدراز منتشر کرد.
جین وبستر، متولد ۲۴ ژوئیهی ۱۸۷۶ و درگذشتهی
۱۱ ژوئن ۱۹۱۶ بود. او در روستای فردونیا ایالت نیویورک آمریکا بهدنیا آمد. مادرش
آنی مافت وبستر خواهرزادهی مارک توین و پدر او چارلز لوتر وبستر مدیر مالی مارک توین
و ناشر بسیاری از کتابهای وی بود. او تنها فرزند خانوادهای بود که به ادبیات و نشر
اندیشه و فرهنگ توجه ویژهای داشتند.
۴. ماهی سیاه کوچولو
ماهی سیاه کوچولو، یکی دیگر از همان داستانهایی
است که باید در روزگار نوجوانی خواند. این کتاب نوشتهی صمد بهرنگی نویسندهی ایرانی
است. او این داستان را در زمستان سال ۱۳۴۶ نوشت و انتشارات کانون پرورش فکری کودکان
و نوجوانان آن را در سال ۱۳۴۷ با تصویرگری درخشان فرشید مثقالی منتشر کرد.
قصهی ماهی سیاه کوچولو در مورد ماهی کوچکی
است که به عشق دیدن دریا خطر را به جان میخرد و سفری دور و دراز را با تجربههای متفاوت
برای رسیدن به رهایی آغاز میکند. این اثر در عین سادگی پر از نکتههای آموزنده است.
این کتاب برگزیدهی کودک در سال ۱۳۴۷ شد. همچنین جایزهی ششمین نمایشگاه کتاب کودک
در بلون ایتالیا و دیپلم افتخار جایزهی دوسالانهی براتیسلاوای چکاسلواکی برای تصویرگری
کتاب کودک را در سال ۱۹۶۹ دریافت کرده است.
صمد بهرنگی، متولد ۲ تیر ۱۳۱۸ در تبریز
و درگذشتهی ۹ شهریور ۱۳۴۷ در رود ارس است. او آموزگار، منتقد اجتماعی، داستاننویس،
مترجم و پژوهشگر فولکلور آذربایجانی بود.
۵. شازده کوچولو
شازده کوچولو، شاهکار آنتوان دوسنت اگزوپری
نویسندهی فرانسوی است که در سال ۱۹۴۳ منتشر شد و تبدیل به یکی از پرفروشترین کتابهای
جهان شد که بیش از ۲۰۰ میلیون نسخه فروش داشته و به بیش از ۲۸۰ زبان و گویش ترجمه شده
است. این کتاب در سال ۱۹۴۳ در نیویورک منتشر شد. همچنان از این کتاب سالی یک میلیون
نسخه در جهان به فروش میرسد.
آنتوان دوسنت اگزوپری نویسنده و خلبان اهل
فرانسه است که در سال ۱۹۰۰ میلادی متولد شد. اگزوپری تا قبل از جنگ جهانی دوم، خلبان
تجاری موفقی بود؛ او با آغاز جنگ به نیروی هوایی فرانسه آزاد در شمال آفریقا پیوست.
در ماه ژوئیه ۱۹۴۴ هواپیمای او در یک پرواز شناسایی بر فراز دریای مدیترانه ناپدید
شد و احتمالا در همان زمان کشته شد.
این داستان که به سبک سوررئالیسم نوشته
شده از دیدگاه یک کودک، که از سیارکی به نام ب ۶۱۲ آمده، پرسشگر سؤالات بسیاری از آدمها
و کارهایشان است.
۶. سپید دندان
سپید دندان رمانی اثر جک لندن نویسندهای
آمریکایی است. این رمان در ابتدا به صورت پاورقی در مجلهی آوتینگ در سال ۱۹۰۶ منتشر
شد. داستان در جریان تب طلای کلوندایک نوشته شد (به مهاجرت حدود صد هزار جویندهی طلا
به منطقهی کلوندایک یوکان گفته میشود که بین سالهای ۱۸۹۶ و ۱۸۹۹ رخ داد. این منطقه
در شمال غربی کانادا واقع است.) جک لندن زندگی سگی را که خون گرگی دارد دنبال میکند.
او در این رمان به مسائل اخلاقی، تقابل وحشیگری و تمدن انسانی میپردازد. این رمان
مکمل رمان دیگر جک لندن به نام آوای وحش است.
جک لندن (Jack
London) نویسندهی سوسیالیست آمریکایی
بود. کتابهای او مانند آوای وحش و گرگ دریا با استقبال خوانندگان روبهرو شد. او
مدتی را به روزنامهفروشی، دریانوردی، کار در کارخانهی کنسروسازی و کارگاه لباسشویی
پرداخت او از نخستین نویسندگان آمریکا بود که از راه نوشتن به ثروت زیادی دست یافت
و در چهلسالگی، هنگامی که از راه قلم ثروتمند شده بود، در اثر سکتهی قلبی درگذشت.
۷. مزرعهی حیوانات
کتاب مزرعهی حیوانات یکی از آثار ماندگار
جورج اورول، نویسنده و روزنامهنگار انگلیسی است. این کتاب در قالب داستانی نمادین
بهطور غیرمستقیم اشاره به شرایط حاکم بر شوروی سابق دارد این رمان در طول جنگ جهانی
دوم نوشته و در سال ۱۹۴۵ میلادی در انگلستان منتشر شد و در اواخر دههی ۱۹۵۰ میلادی
به شهرت رسید. مشهورترین جملهی کتاب شعاری است که از تحریف شعار اولیهی جنبش یعنی:
همهی حیوانات برابرند، به وجود آمده است.”همه برابرند اما بعضی برابرتر”
این کتاب دربارهی گروهی از جانوران اهلی
است که در اقدامی آرمانگرایانه و انقلابی، صاحب مزرعه (آقای جونز) را از مزرعهاش
فراری میدهند تا خود ادارهی مزرعه را به دست گرفته و برابری و رفاه را در جامعهی
خود برقرار سازند. رهبری این جنبش را گروهی از خوکها به دست دارند، ولی پس از مدتی
این گروه جدید نیز به رهبری خوکی به نام ناپلئون همچون آقای جونز به بهرهکشی از حیوانات
مزرعه میپردازند و هرگونه مخالفتی را سرکوب میکنند.
۸. ماجراهای تنتن و میلو
ماجراهای تَنتَن، یک مجموعه ۲۴ گانه از
آلبومهای کامیکس فرانسوی، بلژیکی ساخته شده که توسط کارتونیست بلژیکی به نام ژُرژ
پروسپه رِمی، که با نام مستعار هرژه مینوشت، میباشد.
این مجموعهها یکی از محبوبترین کامیکهای
اروپایی سدهی بیستم میلادی بودند. در سال ۲۰۰۷ یعنی یک سده پس از تولد هرژه در
۱۹۰۷، تنتن در بیش از ۷۰ زبان و بیش از ۲۰۰ میلیون نسخهی فروش چاپ شده بود و در رادیو،
تلویزیون، تئاتر و فیلم مورد اقتباس قرار گرفته بود.
کتابهای تنتن و میلو نه تنها در ایران
که در سراسر دنیا بسیار طرفدار داشت. داستانهای تنتن در واقع ترکیبی از چندین ژانر
بود: ماجراجویانه، فانتزی، علمی و تخیلی. ماجراهای تنتن و میلو؛ شامل تاریخچهی زندگی
هرژه، شکلگیری تنتن، مرور کلی بر داستانها، شخصیتها، موزه هرژه و سیر انتشار تنتن
در ایران است.
۹. زنان کوچک
زنان کوچک، رمانی از لوییزا می الکات، نویسندهی
آمریکایی است. این کتاب به بیش از ۵۰ زبان ترجمه شده است و محل اتفاق این داستان در
شهر بوستون، ایالت ماساچوست آمریکا است و زمان این داستان در اواسط قرن نوزدهم است.
داستان در مورد زندگی ۴ خواهر به نامهای
مگی، جو، بتی و ایمی مارچ است، که در واقع با الهام از زندگی واقعی خود نویسنده با
سه خواهرش نوشته شده است.
چهار خواهر، در نبود پدرشان که به جنگ رفته
است، نزد مادرشان زندگی میکنند. مگ زیباترین خواهرشان است، جو روحیاتی پسرانه دارد
و بسیار بازیگوش است، بت نوازنده است و ایمی هنرمند دلربایی است. زندگی آنها از لحاظ
مالی دچار دشواریهایی شده است از این رو خواهران برای کمک به معاش خانواده دست به
کار میشود. این کتاب در سالهای ۱۸۶۸ و ۱۸۶۹ در دو جلد منتشر شد.
۱۰. هری پاتر و زندانی آزکابان
هری پاتر نام مجموعهای از رمانهای به
سبک خیالپردازی به قلم نویسندهی انگلیسی، جی.کی. رولینگ است. این کتابها به شرح
ماجراهای یک جادوگر نوجوان به نام هری پاتر به همراه بهترین دوستانش، رون ویزلی و هرماینی
گرنجر، در مدرسهی علوم و فنون جادوگری هاگوارتز میپردازند.
هری پاتر و زندانی آزکابان، سومین کتاب
از مجموعه رمانهای هری پاتر اثر جی.کی. رولینگ است. قصه از آنجا شروع میشود که بعد
از اینکه عمه مارج وارد خانهی خالهی هری پاتر میشود با هری درگیری پیدا میکند
و هری ناخواسته باعث اتفاق ناگواری میشود، عمه مارج باد شده و مانند بادکنکی به هوا
میرود.
هری از خانه فرار میکند و منتظر اظهارنامه
وزارت جادو میشود زیرا انجام جادو برای افراد زیر هفده سال ممنوع است و هری فقط
۱۳ سال سن دارد. اما او سرانجام میفهمد که سیریوس بلک کسی بوده که پدر و مادرش را
به ولدمورت فروخته و اکنون از زندان فرار کرده و حالا دنبال اوست و به همین دلیل وزارت
برای او حکم اخراج نمیفرستد تا بتواند در مدرسه هاگوارتز در امان باشد!
هری در سالی سخت قرار دارد که همواره باید
مواظب باشد که مورد حمله سیریوس بلک قرار نگیرد. اما در پایان مشخص میشود که سیریوس
بلک پدرخوانده اوست و دوست صمیمی پدرش و کسی که پدرش را به ولدمورت لو داده پیتر پتی
گرو بوده که خودش را به شکل موشی در آورده بوده و از قضا موش خانگی رون ویزلی بهترین
دوست هری بودهاست. اما درست وقتی که همه چیز درست میشود و سیریوس موش را به شکل عادی
برمیگرداند و همه به اینکه به وسیله او بی گناهی سیریوس را ثابت کنند امیدوار میشوند
همه چیز نقش بر آب شده و پیتر پتی گرو فرار میکند.
۱۱. آلیس در سرزمین عجایب
ماجراهای آلیس در سرزمین عجایب، کتابی است
که لوئیس کارول در سال ۱۸۶۵منتشر کرد. این کتاب داستان خیالی سفر دختری به نام آلیس
را تعریف میکند که به دنبال خرگوش سفیدی به سوراخی در زمین میرود و در آنجا با ماجراهای
عجیبی روبهرو میشود.
ادبیات آمیخته به خیال داستان را شکل میدهند
و مفاهیمی عمیق را در قالب داستان بیان میکنند. آلیس در سرزمین عجایب و ادامهی آن،
که آن سوی آینه، نام دارد در طی یک قرن و نیم بیوقفه تجدید چاپ شده است.
چارلز لاتویج دادسون با نام مستعار لویی
کارل متولد ۲۷ ژانویهی ۱۸۳۲ در دیرزبری و درگذشته ۱۴ ژانویهی ۱۸۹۸ در گیلدفورد، استاد
ریاضیات کالج کرایستچرچ دانشگاه آکسفورد، کشیش، عکاس و نویسنده انگلیسی بود. او جزء
بزرگترین نویسندگان ادبیات کودک و نوجوان جهان به شمار میرود.
۱۲. آنی شرلی
آن شرلی، نام یک شخصیت داستانی است که اولینبار
در رمان آنی شرلی در گرین گیبلز ۱۹۰۸ نوشتهی لوسی ماد مونتگمری معرفی شد. آن، در یتیمخانه بزرگ شده ولی در ۱۱ سالگی
توسط خواهر و برادری سالخورده به نام ماریلا و متیو کاتبرت به سرپرستی قبول میشود
و به گرین گیبلز در روستای اونلی میرود، آنی در آنجا بزرگ میشود، دوستان زیادی پیدا
میکند، به دانشگاه و کالج میرود، ازدواج میکند.
از داستان آنی شرلی فیلمها و کارتونهای
زیادی ساخته شده. مشهورترین این فیلمها ساختهی کمپانی سالیوان با بازی مگان فالوز
و جاناتان کرومبی است. همچنین در سال ۲۰۱۷ سریالی از نتفلیکس با بازی امیبث مکنالتی
و لوکاس جید زومن ساخته شد که فصل دوم آن نیز در ۶ ژوئیه ۲۰۱۸ منتشر شد.
لوسی مود مونتگمری، نویسندهی کتاب متولد۳۰
نوامبر ۱۸۷۴ و ۲۴ آوریل ۱۹۴۲ است که معمولا با نام ال.ام.مونتگمری (L.M. Montgomery) شناخته میشود. او نویسنده
ای معروف و کانادایی بود که معمولا برای نوجوانان شعر و داستان کوتاه مینوشت.
۱۳. سفرهای گالیور
کتاب سفرهای گالیور اثر جاناتان سوئیفت
است. جاناتان سویفت، طنزنویس، شاعر و نویسندهی ایرلندی است. او وقتی سفرهای گالیور
را نوشت، از ترس واکنشهای مردم به خصوص شخصیتهای سیاسی نامش را به عنوان نویسنده
روی جلد کتاب نیاورد. سویفت زمانی که منشی یک شخصیت سیاسی بود، شروع به نوشتن مطالب
طنزآمیز و طعنهآلود کرد که با استقبال خوبی مواجه شد.
رمان مشهور سفرهای گالیور سفرنامهای خیالی
است که از زبان یک ناخدای خیالی به نام لموئل گالیور به زبان هزل و هجو بیان میشود.
کتاب در چهار بخش نوشته شده است و هر بخش از داستان، یک سفر هیجانانگیز گالیور را
بیان میکند. گالیور زندگی مرفهای داشت اما میخواست دنیا را بگردد و عاشق ماجراجویی
بود، پس زندگی عادیاش را رها کرد و به دنبال تجربیات جدید به دریا رفت. معروفترین
بخش از سفرهای گالیور، سفر به لیلیپوت است؛ در این داستان در اثر طوفانی شدید، کشتی
گالیور غرق میشود و به جزیرهای میرسد که مردم ساکن آن جزیره، آدم کوچولوهای ۱۵ سانتی
هستند که داستانهای جدیدی را برای گالیور رقم میزنند.
۱۴. قصههای مجید
قصههای مجید، عنوان مجموعه داستانی از
هوشنگ مرادی کرمانی که در ۵ جلد چاپ و منتشر شده است. اولین جلد از این مجموعه در
سال ۱۳۵۸ منتشر شده است. قصههای مجید بیش از ده سال پس از انتشار نخستین مجموعه و
در سال ۱۳۶۴ کتاب برگزیدهی سال شد.
قصههای مجید دربارهی زندگی مجید و ماجراهایی
است که برای او اتفاق میافتد. مجید نوجوانی است که پدر و مادر خود را از دست داده
است و با مادربزرگش، بیبی زندگی میکند. در این داستانها مجید نوجوانی است که کتاب
زیاد میخواند و انشاء وی خوب است و عاشق فیلم و سینما و بازیگری است و آرزوی نویسنده
شدن دارد.
گفتنی است براساس مجموعه داستانهای قصههای
مجید، یک مجموعه تلویزیونی به همین نام و به کارگردانی کیومرث پوراحمد ساخته شده است.
این مجموعه شامل ۹ قسمت بود که در سال۱۳۷۱، عصرهای جمعه از تلویزیون پخش میشد.
۱۵. دور دنیا در هشتاد روز
دور دنیا در هشتاد روز، رمانی است به قلم
ژول ورن، نویسندهی معروف فرانسوی که داستانی ماجراجویانه دارد. این کتاب اولینبار
در سال ۱۸۷۳ به چاپ رسید.
از این رمان، فیلمی کمدی و ماجراجویانه
و کارتونی دیدنی هم ساخته شده است. در این داستان جنتلمن انگلیسی با دوستان خود شرط
میبندد که طی هشتاد روز دور دنیا را بپیماید، به این ترتیب عازم سفری پرماجرا و هیجانانگیز
میشود. اتفاقات جالبی که در این سفر دور و دراز برای او و همراهانش میافتد، با چاشنی
طنز و خنده و شوخی، این اثر را به یکی از پرمخاطبترین آثار ادبیات جهان تبدیل کرده
است.
ژول گابریل ورن، متولد ۸ فوریه ۱۸۲۸ و درگذشتهی
۲۴ مارس ۱۹۰نویسنده، شاعر و نمایشنامهنویس فرانسوی بود که بیشتر شهرتش را مدیون نگارش
کتابهای ماجراییاش است که دنیای داستانهای علمی و تخیلی را دگرگون کرد. ژول ورن
پس از آگاتا کریستی، پر ترجمهترین آثار ادبی را در دنیا داشته است.
۱۶. مری پاپینز
مری پاپینز، داستان معروفی است نوشتهی پی.ال.تراورس
نویسندهی انگلیسی که تاکنون اقتباسهای سینمایی زیادی از روی آن ساخته شده است.
داستان دربارهی مری پاپینز پرستار جدیدی
است که برای نگهداری از بچههای خانم و آقای بانکس به خانهی آنها میآید. او از لحظهی
ورودش همه را دچار حیرت میکند. به جای راه رفتن، با باد به این سو و آن سو میرود؛
خواستههایش را به راحتی به دیگران میقبولاند و در هر لحظه، ماجرایی غیرقابل تصور
میآفریند.
پاما لیندن تراورس، داستاننویس، منتقد
تئاتر، سفرنامهنویس، بازیگر، روزنامهنویس و سخنران استرالیایی، با خلق مجموعه داستانهای
مری پاپینز، پرستاری اسرارآمیز با تواناییهای مافوق طبیعی، به شهرت رسید. این مجموعه
شامل هشت کتاب است که از جملهی آنها میتوان مری پاپینز (۱۹۳۴)، مری پاپینز بازمیگردد
( ۱۹۳۵)، مری پاپینز در را باز میکند (۱۹۴۳)، مری پاپینز در پارک (۱۹۵۲) و مری پاپینز
در آشپزخانه را نام برد. خانم تراورس داستانهای دیگری نیز برای کودکان و بزرگسالان
نوشته است. والت دیسنی در سال ۱۹۶۴ ، از چهار داستان نام برده فیلمهای موزیکال تهیه
کرد.
۱۷. ماجراهای هاکلبری فین
ماجراهای هاکلبری فین، رمانی اثر مارک تواین
است که در سال ۱۸۸۴ برای اولینبار چاپ شد. این کتاب پس از رمان تام سایر منتشر شد. هاکلبری فین، نوجوانی است که از پدری الکلی
متولد میشود و بعد از چند سال، پدرش گم میشود بعد او با تام سایر دوست میشود. او
را به بیوهای میسپارند. پدر هاکلبری فین بالاخره به روستایشان میآید و هاک را به
کلبهای وسط جنگل میبرد. هاک پس از چند روز از آنجا فرار میکند.
مارک تواین در سال ۱۸۳۵ دیده به جهان گشود
و در سال ۱۹۱۰ دار فانی را وداع گفت. نخستین اثر او با عنوان وزغ جهنده معروف ناحیه
کالاوراس، سبب شهرتی غیرمنتظره برایش شد و باعث شد تا راه داستاننویسی را جدیتر ادامه
دهد. مارک با دو اثر تام سایر و هاکلبرى فین به نویسندهاى جهانى مبدل شد و در سراسر
دنیا شهرتی جهانی یافت.
۱۸. جادوگر شهر اُز
کتاب مشهور جادوگر شهر از، اثر ال.فرانک
باوم است. این کتاب که در ژانر کودک و نوجوان است از ۱۷ می ۱۹۰۰ در آمریکا منتشر شد.
لایمن فرانک باوم، نویسندهی کتابهای کودکان
و روزنامهنگار آمریکایی خالق جادوگر شهر از میباشد. باوم، متولد نیویورک بود و در
خانوادهای آمریکایی ثروتمند بزرگ شد. اما خود در چند پیشهای که انتخاب کرد ناموفق
و حتی ورشکست شد و عاقبت پا به دنیای تئاتر گذاشت و توانست پیشرفت کند.
داستان از این قرار است که دختری به نام
دوروتی که با عمه و عمو و سگش زندگی میکند، بر اثر گردبادی شدید خانهاش را از دست
میدهد. هیچکس را هم به غیر از سگش نمییابد. او در شهری غریب، دوستانی پیدا و اتفاقات
عجیب و شگفتانگیزی را دنبال میکند.
۱۹. کشتن مرغ مقلد
کشتن مرغ مقلد یا کشتن مرغ مینا، رمانی
نوشتهی هارپر لی، نویسندهی آمریکایی در سال ۱۹۶۰ میلادی است. وی برای نوشتن این رمان
در سال ۱۹۶۴ میلادی، جایزهی پولیتزر را به دست آورد. از زمان اولین انتشار تاکنون،
بیش از ۴۰ میلیون نسخه از این کتاب به فروش رفته و به بیش از ۴۰ زبان ترجمه شده است. تیراژ نخستین چاپ این رمان ۵ هزار نسخه
بود و با وجود برخورد با مسائل جدی مانند تجاوز به عنف و نابرابری نژادی، این رمان
برای گرما و طنز آن مشهور است.
هارپر لی، نویسندهی کتاب در ۱۹۲۶ در مونروویل
آلاباما در آمریکا به دنیا آمد. پدرش وکیلی معروف بود و خودش هم تحصیلاتش را در رشتهی
حقوق در دانشگاه آلاباما گذراند. در سال ۱۹۵۰ میلادی به نیویورک رفت و تا پیش از شروع
کار نویسندگی، در یک موسسه هواپیمایی کار میکرد.
هارپر لی از مرغ مینا به عنوان نماد معصومیت
استفاده کرده است. رمان کشتن مرغ مینا از زبان دختری به نام اسکات فینچ روایت میشود
که دختر وکیل سفیدپوستی به نام آتیکاس فینچ است که دفاع از جوان سیاهپوستی به نام
تام رابینسون را که به اتهام ناروای تجاوز به یک دختر سفیدپوست در در شهر کوچکی به
نام میکوم، آلاباما محاکمه میشود، به عهده میگیرد.
در سال ۱۹۶۲ میلادی، رابرت مولیگان فیلمی
را با همین نام از روی آن ساخت. در نظرخواهیهای عمومی، همواره از فیلم کشتن مرغ مقلد
به عنوان یکی از محبوبترین فیلمهای تمام عمر تماشاگران سینما نام برده میشود.
۲۰. کتاب دزد
کتاب دزد، عنوان کتابی با داستانی تکاندهنده
و شگفتانگیز از جنگ است، جنگی که بنیان خانواده را از جا میکند و جز ویرانی، مرگ
و آوارگی چیزی به جا نمیگذارد اما در همهی تیرگیها باز هم امید هست و دختری که علیرغم
همهی تلخ کامیها با پناه بردن به دل کتابها، دنیایی زیبا و دور از هیاهوی مرگ و
ویرانی برای خود خلق میکند.
این کتاب اولین اثر از زوساک، نویسندهی
استرالیایی است. او در سال ۱۹۷۵ میلادی در سیدنی متولد شد و تا به امروز چندین رمان
متفاوت منتشر کرده است. برخی از رمان های این نویسنده در میان آثار پرفروش زبان انگلیسی
بودهاند و توجه منتقدان و جوایز ادبی را به خود جلب کردهاند.
بریان پرسیوال، کارگردان مطرح انگلیسی در
سال ۲۰۱۳ براساس داستان این رمان، فیلمی به اسم The Book
Thief را ساخت که جنجالهای زیادی را به وجود آورد. موضوع
این فیلم در ارتباط با از بین بردن یهودیها و کمونیستها توسط هیتلر است.
۲۱. پیتر پن
جیمز متیو بری، نویسندهی کتاب پیتر پن،
۴۲ ساله بود که برای اولینبار شخصیت پیتر پن را در کتابی به نام پرندهی سفید کوچک
در سال ۱۹۰۲ میلادی خلق کرد. او در واقع شخصیت پیتر را براساس برادر بزرگترش دیوید
نوشت؛ پسری که هرگز بزرگ نشد. دیوید یک روز قبل از تولد ۱۴سالگیاش براثر سانحهای
در اسکیت روی یخ درگذشت. داستان پیتر پن اولینبار در سال ۱۹۰۴ میلادی به صورت نمایش
در لندن به روی صحنه رفت و در سال ۱۹۱۱ به شکل کتاب داستان درآمد.
در سال ۱۹۲۹ میلادی جی.م.بری، همهی حقوق
نشر پیتر پن را به بیمارستان کودکان خیابان گریت اورمند هدیه کرد. در سال ۱۹۸۷ میلادی،
یعنی پنجاه سال پس از مرگ بری، حق نشر منقضی شد ولی سال بعـد مجلس در کاری بینظیر
حق تألیف همهی نسخ پیتر پن را به بیمارستان بازگرداند. به این ترتیب کودکان بیمار
تا زمانی که این بیمارستان دایر است، همچنان از نعمت استعداد ذاتی بری بهرهمند خواهند
شد.
داستان پیتر پن، دربارهی پسری است که هیچگاه
بزرگ نمیشود و شبی که پدر و مادر وندی، مایکل و جان خانه نیستند، از پنجره وارد اتاق
بچهها میشود و آنها را به سرزمین نورلند دعوت میکند. آنها پروازکنان به همراه
پیتر پن به جزیرهای میروند که همان نورلند است و با پسرانی که گمشدهاند، زندگی میکنند.
وندی برای این پسربچهها مادری میکند و برایشان قصه تعریف میکند تا این که …
۲۲. دنیای سوفی
دنیای سوفی، یک رمان فلسفی اثر یوستین گردر
نویسندهای نروژی است که در سال ۱۹۹۱ میلادی در نروژ منتشر شد. این اثر داستانی است
که تاریخ فلسفه را به زبان ساده برای نوجوانان تشریح میکند. این کتاب تاکنون به
۵۹ زبان ترجمه شده و علاوه بر نوجوانان، توجه بزرگسالان را هم بهخود جلب کرده است.
یوستین گردر در رشتهی فلسفه، الهیات و ادبیات از دانشگاه اسلو فارغالتحصیل شد و سپس
به مدت ده سال به تدریس تاریخ عقاید در دبیرستانها پرداخت و پیوسته در فکر متن فلسفی
سادهای بود که به درد شاگردان جوانش بخورد و چون متن مناسبی نیافت نهایتا کتاب دنیای
سوفی را در سال ۱۹۹۱ نوشت. این کتاب با استقبال بسیاری روبهرو شد و بیش از ۴۰ میلیون
نسخه از آن در سراسر جهان به فروش رفته است.
داستان در مورد دختری به نام سوفی است که
در آستانهی پانزده سالگی نامههای جالب و نوارهای ویدئویی از شخصی به نام آلبرتو ناکس
دریافت میکند که در آنها سؤالات جالبی مانند جهان چگونه پدید آمده است؟ که آغازگر
راه آموزش تاریخ فلسفه است، مطرح میکند. این نامهها در ابتدا مطالبی در خصوص یونان
باستان، سقراط و سؤالات اساسی زندگی بشری را عنوان میکند. پس از دریافت چند نامه سوفی
و آلبرتو یکدیگر را ملاقات میکنند. موضوع صحبتهای آنان عمدتا نظریات فلاسفهی یونان
باستان، امپراتوری روم، قرون وسطی، رنسانس، عصر روشنگری و موضوعاتی چون انقلابهای
بزرگ و تا مسائل امروز بشری است.
۲۳. ماجراهای پینوکیو
پینوکیو، رمانی ایتالیایی به قلم کارلو
کلودی در قرن نوزدهم است. شخصیت اصلی این رمان، آدمکی چوبی به نام پینوکیو است که دماغ
چوبی او، مشخصهی اصلی این شخصیت تخیلی است. ماجراهای پینوکیو در ایتالیا چنان مورد
استقبال قرار گرفت که تدریس بخشهایی از آن، جزء برنامهی مدارس آن کشور قرار گرفته
است.
داستان دربارهی یک عروسک چوبی به نام پینوکیو
است که پیرمردی نجار، به نام پدر ژپتو، قصد دارد این عروسک چوبی ماجراجو را وارد زندگی
انسانها کند. پینوکیو عوض مدرسه رفتن و حرفگوش کردن از دست پدرش ژپتو فرار میکند
و سر و کارش به گربه و روباه مکار میافتد.
کارلو لورنزینی، با نام ادبی کارلو کلودی،
نویسندهی معروف ایتالیایی است که در سال ۱۸۲۶ در فلورانس ایتالیا به دنیا آمد. او
در نوجوانی وارد مدرسه علوم دینی شد و تا ۱۷ سالگی در آنجا تحصیل کرد. کلودی کار خود
را ابتدا به عنوان یک روزنامه¬نگار شروع کرد و به یک منتقد و روزنامهنگار موفق تبدیل
شد. کلودی زمانی که ۳۵ سال داشت، روزنامه¬نگاری را رها کرد و مشغول به کار ویراستاری
و ترجمه شد. او افسانههای مختلف و معروفی مانند شنل قرمزی و زیبای خفته را برای اولینبار
به زبان ایتالیایی ترجمه کرد. در همان زمان بود که متوجه شد به کتابها و نشریات کودکان
علاقه دارد. سال ۱۸۸۱ پایهی اولین مجلهی ایتالیایی کودکان را پیریزی کرد و نخستین
بخش از ماجراهای پینوکیو را در آن منتشر کرد که توانست به موفقیت چشمگیری دست پیدا
کند. کلودی در سال ۱۸۹۰ در زادگاهش، فلورانس درگذشت.
۲۴. چارلی و کارخانهی شکلاتسازی
چارلی و کارخانهی شکلاتسازی کتابی از
رولد دال است که توسط انتشارات کتابهای پنگوئن منتشر شد و از روی آن فیلم چارلی و
کارخانهی شکلاتسازی به کارگردانی تیم برتون ساخته شده است. داستان این کتاب دربارهی کودک فقیری است
که بسیار به خوردن شکلات علاقه دارد او روزی کارت شانس بازدید از کارخانهی شکلاتسازی
که متعلق به شخصی به نام ویلی وانکا است را به دست میآورد.
در این کتاب، رولد دال به نمایش فقر و خلق
امید در این چنین زندگیهایی پرداخته است. همچنین این کتاب رولد دال به نقد تربیت نادرست
کودکان توسط والدین پرداخته است.
۲۵. بینوایان
بینوایان، یک رمان تاریخی فرانسوی نوشتهی
ویکتور هوگو است که اولینبار در سال ۱۸۶۲ منتشر شد و بهعنوان یکی از بزرگترین رمانهای
قرن نوزدهم شناخته میشود. رمان از آغاز شورش ژوئن در پاریس سال ۱۸۱۵ تا به ثمر رسیدن
آن در سال ۱۸۳۲، زندگی شخصیتهای مختلف، به ویژه زندانی آزاد شدهای به نام ژان والژان
را روایت میکند. بینوایان از طریق فیلم، برنامههای تلویزیونی و تئاتر به اقبال عمومی
فراوان دست یافت.
ژان والژان، به خاطر دزدیدن یک قرص نان،
نوزده سال را در زندان بوده است. وقتی از زندان آزاد میشود به کلیسا میرود و آنجا
به دنبال سرپناه میگردد. اما وقتی ظروف نقرهی اسقف را میبیند، توجهش جلب میشود
و آنها را برمیدارد. پلیس او را دستگیر میکند اما اسقف وانمود میکند که ظرفها
را خودش به ژان والژان هدیه داده است. همین کار اسقف تاثیر خیلی زیادی روی او میگذارد
و باعث تحول درونیاش میشود. مدتها بعد او فانتین را میبیند. زنی فقیر که هیچ پولی
برای بزرگ کردن دخترش، کوزت، ندارد و مجبور است او را به خانم و آقای تناردیه بسپرد.
تناردیهها از کوزت بیگاری میکشند و از او سواستفاده میکنند. ژان والژان تلاشهای
بسیاری میکند تا کوزت را پیدا کند و برای فانتین نیز پول و سرپناه و آرامشی بیابد.
۲۶. بلندیهای بادگیر
کتاب بلندیهای بادگیر، تنها رمان امیلی
برونته است که شهرتی جهانی یافته است. امیلی برونته خواهر کوچکتر شارلوت برونته و
خواهر بزرگتر ان برونته بود که آنها نیز امروزه از بزرگترین نویسندگان کلاسیک جهان
به حساب میآیند.
کتاب بلندی های بادگیر در سال ۱۸۴۷ منتشر
شد، اما آن زمان با استقبال فوری خوانندگان روبهرو نشد. یک سال بعد، یعنی در سال
۱۸۴۸، امیلی برونته بر اثر بیماری سل از دنیا رفت.
این رمان داستان عشق آتشین ولی مشکلدار
میان هیث کلیف و کترین ارنشاو است و اینکه این عشق نافرجام چگونه سرانجام این دو عاشق
و بسیاری از اطرافیانشان را به نابودی میکشاند. هیثکلیف کولیزادهای است که موفق
به ازدواج با کتی نمیشود و پس از مرگ کتی به انتقامگیری روی میآورد. داستان رمان
از زبان خدمتکار عمارت برای مسافری به نام لاکوود تعریف شدهاست و او آن را به اول
شخص روایت میکند.
۲۷. غرور و تعصب
غرور و تعصب، رمان مشهوری اثر جین آستن،
نویسندهی انگلیسی است. این اثر دومین کتاب جین آستن است. او این داستان را در سال
۱۷۹۶، درحالی که تنها ۲۱ سال داشت نوشت، اما تا سال ۱۸۱۳ چاپ نشد. اکثر منتقدان غرور
و تعصب را بهترین اثر جین آستن میدانند و خود او آن را بچهی دلبند من مینامید. بااینحال،
این کتاب، که ابتدا با نام تأثرات اولیه نوشته شده بود، تا مدتها توسط ناشران رد میشد
و وقتی پس از ۱۷ سال به چاپ رسید، بهجای نام آستن، نام یک خانم بهعنوان نام نویسنده
روی جلد به چشم میخورد.
از این رمان بارها فیلمسازی شده است،
که یکی از معروفترین نسخههای آن متولد سال ۲۰۰۵ با بازی کیرا نایتلی در نقش الیزابت
و متیو مکفادین در نقش آقای دارسی بوده است.
جین آستن نویسندهی مشهور انگلیسی در
۱۶ دسامبر ۱۷۷۵ در همپشر انگلستان متولد شد. از جین آستن شش رمان باقی مانده است که
همگی به زندگی زنان و دغدغههای آنان میپردازد. هرچند خودش هیچگاه ازدواج نکرد. غرور
و تعصب، عقل و احساس، اِما، منسفیلد پارک، ترغیب و نورثنگر ابی از آثار او هستند. او
به شدت روی آثارش حساس بود و هرکدام از کتابهایش را پیش از انتشار، بارها بازخوانی
و اصلاح میکرد. او در میان آثارش غرور و تعصب را از همه بیشتر دوست داشت. جین آستن
در ۱۸ ژوئیهی ۱۸۱۷ درگذشت.
۲۸. شاهزاده و گدا
شاهزاده و گدا، اولین اثر داستانی مارک
توین محسوب میشد که در سال ۱۸۸۲ منتشر شد. توین این داستان را که دربارهی پادشاه
ششم انگلستان نوشته بود، به دختران خود، سوزی و کلارا تقدیم کرد.
اما داستان شاهزاده و گدا، دربارهی گدا
زادهای به نام تام کانتی و شاهزادهای به نام ادوارد است که در یک روز به دنیا میآیند؛
اما تام، شب و روز، خواب پادشاهان را میبیند، روزی ادوارد، او را به قصر میبرد و
وقتی با هم آشنا میشوند لباسهایشان را عوض میکنند. بعد شگفتزده میشوند، چون قیافههایشان
کاملا به هم شبیه است. شاهزاده به خانهی تام میرود و تام در قصر میماند و داستان
از اینجا شکل میگیرد.
مارک توین، نویسندهی کتاب در کودکی ترک
تحصیل کرد و با ماجراجویی وارد شغلهای گوناگونی چون حروفچینی، کارگری، کشتیرانی و
کار در معادن طلا شد. او سرانجام با آموختهها، تجربهها و قلم آتشینش به شهرتی جهانی
رسید. این اثر، بارها مورد اقتباس تصویری در قالب فیلم سینمایی، سریال تلویزیونی و
انیمیشن قرار گرفته است.
۲۹. هایدی
سالهای خانه به دوشی و یادگیری هایدی،
که معمولا به اختصار هایدی نامیده میشود، نام یک رمان اثر یوهانا اشپیری، نویسندهی
سوئیسی است. این رمان به زندگی دختر نوجوانی میپردازد که در آلپ سوئیس از پدربزرگ
خود مراقبت میکند. این داستان نخستینبار در سال ۱۸۸۰ در قالب کتابی با نام برای بچهها
و آنهایی که بچهها را دوست دارند نوشته شد. دو کتاب دنباله این داستان به نامهای
هایدی بزرگ میشود و بچههای هایدی توسط چارلز تریتن مترجم انگلیسی اثر اصلی، نوشته
شدند. کتابهای هایدی از معروفترین آثار ادبیات سوئیس در جهان بهشمار میروند.
یوهانا اشپیری در ۱۲ ژوئن ۱۸۲۸ در هیرزل
سوئیس در یک خانوادهی پرجمعیت متولد شد. در سال ۱۸۵۲ با وکیلی به نام برنهارد ازدواج
کرد که ثمرهی ازدواج آنها پسری به نام برنارد بود. یوهانا، در سال ۱۸۸۴ بر اثر یک
حادثهی دلخراش همسر و تنها فرزندش را از دست داد و از آن زمان با نوشتن داستانهای
بسیار به انجام کارهای خیریه پرداخت. وی در ۷ ژوئیه سال ۱۹۰۱ در زوریخ سوئیس چشم از
جهان فرو بست. در سال ۲۰۰۱ همزمان با یکصدمین سالگرد درگذشت خالق رمان هایدی، سکههای
یادبودی به ارزش ۲۰ فرانک سوئیس از طرف انجمن ادبی سوئیس منتشر و همچنین به احترام
او تمبر پستی یادبودی چاپ شد.
تاکنون فیلمها، مجموعههای تلویزیونی و
انیمیشنهای زیادی بر پایه داستان هایدی ساخته شدهاند. همچنین یک منطقه توریستی در
سوئیس به نام هایدیلند نامگذاری شدهاست.
۳۰. ربهکا
ربهکا، رمانی اثر دافنه دوموریه، بانوی
نویسنده انگلیسی است، که در ۱۹۳۸ منتشر شد. بسیاری این اثر را که از جین ایر تأثیر
گرفته است، بهترین اثر او میدانند.
دافنه دو موریه، متولد ۱۹۰۷ در لندن با
خانوادهای هنرمند، رماننویس و نمایشنامهنویس معروف بریتانیایی است که بیشتر شهرتش
را مدیون رمان ربهکا (۱۹۳۸) است. پدرش سرجرالد دوموریه بازیگردانی مشهور و فرزند جورج
دوموریه کاریکاتوریست نامی بریتانیا بود.
داستان این رمان در مونته کارلو و با خواستگاری
غیرمنتظرهی مردی جذاب و بیپروا به اسم ماکسیم دو وینتر از قهرمان زن کتاب آغاز میشود.
این دختر که در کودکی یتیم شده و به عنوان یک خدمتکار زندگی میکرده، از شانسی که
در خانهاش را زده بسیار خوشحال است و به سختی میتواند این اتفاق را باور کند. زمانی
که قدم در ویلای ییلاقی ماکسیم میگذارد، متوجه میشود که همسر سابق شوهرش، همه جا
حضور دارد. زن با ورود به این عمارت بزرگ، به شکلی عجیب به درون زندگی همسر اول دو
وینتر کشیده میشود؛ زنی زیبا به اسم ربهکا که یادش پس از مرگ، برای لحظهای هم فراموش
نشده است.
مشهورترین اقتباس این اثر فیلم سینمایی
ربهکا با شرکت لارنس اولیویر است که آلفرد هیچکاک آن را به سال۱۹۴۰ میلادی ساخت و
برندهی جایزهی اسکار هم شد.
برگرفته از سایت دیجی کالا